बिर्सन नहुने अभियुक्तः प्लेनमै नअट्ने कति ‘जीबी’का छन् जीबी राई?

काठमाडौं– राजनीतिक उतारचढाव र बहसका कारण सहकारी ठगी प्रकरणमा मुख्य अभियुक्त गितेन्द्रबाबु (जीबी) राई पक्राउ सम्बन्धी आवाज विषयान्तर हुन थालेको छ।

एउटा राजनीतिक दल राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा)का सभापति रवि लामिछाने पक्राउ र पूर्पक्षका लागि थुनामा पुगेको लामो समयसम्म पनि जीबीको खोजीमा सरकारले तदारुकता नदेखाएको प्रतीत भैरहेको छ।

अब जीबी राईका विषयमा हाँस्य शोहरुमा ट्रोल र प्रहसन पनि सुरु भएका छन्, ‘प्लेनमै नअट्ने कति जीबीका छन् जीबी राई?’ पछिल्लो पटक चर्चित ट्रोल हो।

सहकारीको चेन खडा गरी सबैमा ठगी गर्ने मुख्य अभियुक्त जीबीका विषयमा प्रहरी, प्रशासन, गृह मन्त्रालय, जोडतोडले सदनमा सहकारी ठगीको छानबिन समितिको माग गर्ने नेपाली कांग्रेस, यस प्रकरणको मुद्दामा जेलिएको रास्वपाले समेत आवाज उठाउन छाडेको छ।

‘सभापति रवि लामिछानेलाई राजनीतिक प्रतिशोध भयो भनेर छुटाउनका लागि नेपालसहित विश्वभर छरिएका नेपालीलाई हस्ताक्षर अभियान चलाउँदा जीबी राई पक्राउ गरिनुपर्छ भन्ने आवाज रास्वपाले पनि बोल्न चाहेको छैन’, सर्वसाधारण पीडित भन्छन्।

पछिल्ला दिनमा लामिछाने पूर्पक्षका लागि थुनामा पुगेपछि सहकारी पीडित संघर्ष समितिले पनि आन्दोलन र दबाब दिन छाडेको पाइन्छ। त्यसअघिसम्म भने निरन्तर आन्दोलन गरिरहेको थियो।

पोखराका सूर्यदर्शन, रुपन्देहीको सुप्रिम, चितवनको सहारा, काठमाडौंको स्वर्णलक्ष्मी र पर्साको सानो पाइला सहकारी प्रकरणमा लामिछानेमाथि मुद्दा दायर हुँदा जीबी राई भने फरार सूचीमा राखिएका छन्। 

नेपाल प्रहरीले उनलाई डिफ्युजन नोटिस जारी गरेका विवरण आएका थिए। प्रहरी प्रधान कार्यालय उच्च स्रोतले भन्यो,‘प्रहरीले आफ्नो हिसाबले खोजी कार्य जारी राखेको छ। उनी मलेसियामा छन् भन्ने विषय यसअघि नै आएको थियो। त्यसका निम्ति पनि प्रहरी परिचालन भएको थियो।’

प्रहरीले आन्तरिक हिसाबले खोजी कार्य जारी राखे पनि राजनीतिज्ञले जीबी राईलाई नेपालमा ल्याएर सहकारी प्रकरणमा सम्पत्ति जफत गरी पीडितलाई बुझाउने विषयमा दबाब दिन सकेका छैनन्। 

‘रास्वपा सभापतिले पनि मेरो संलग्नता छैन भनेर अपिल मात्र जारी गर्ने काम भयो। मुख्य योजनाकार जीबी राई समात्नका लागि सदन र सडकमा पार्टीले दबाब दिनुपर्छ भनेका छैनन्’, पीडितहरु भन्छन्,‘त्यसका लागि पनि अपिल गर्नुपर्छ।’

देश विदेशमा हस्ताक्षर अभियान जारी राख्दा जीबीलाई देख्ने र चिन्नेले उनको भिडिओ वा जानकारी नेपाल सरकार वा नेपालीमाझ ल्याउनका लागि अपिल नगरिनु दुर्भाग्यपूर्ण भएको बताइन्छ।

‘बिर्सन नहुने अभियुक्तका बारेमा चासो छैन। नेपाल प्रहरी र राज्यले चाहे पानीमुनि गए पनि भेटेर ल्याउन सकिन्छ। ल्याउने कानुनी अड्चन भए उनी कहाँ छन् भनी जवाफदेहीताका लागि दबाब दिलाउन सकिन्छ’, पीडितहरुको गुनासो छ,‘तर कुनै पक्षले पनि अहिलेसम्म ध्यान दिएको पाइएन।’

सरकारी र खुफिया निकायहरूको आधिकारिक जानकारी अनुसार, उनी मलेसियामै छन् भन्ने भनाइमा सरकार निश्चित छ। 

 सन् २०२४ को जून महिनामा तत्कालीन उपप्रधान र गृहमन्त्री लामिछानेले पत्रकार सम्मेलनमा जीबी राईको स्थान ‘मलेसियामा ट्र्याक गरिएको’ बताएका थिए र ‘मलेसियाका गृह मन्त्रीसँगको निरन्तर कुराकानीबाट पत्ता चलेको’ कुरा गरिएका थिए।

‘गृह प्रशासनको गोप्य र अनुसन्धानमा रहेको विषयमा गृहमन्त्री हुँदा लामिछानेले सार्वजनिक गरेका कारण पनि पक्राउका लागि मुस्किल परेको हो’, उच्च सरकारी स्रोतले भन्यो,‘त्यसो नगरेको भए पनि विभिन्न उपाय लगाएर ल्याउन सकिने थियो।’

नेपालमा मलेसियासँग प्रत्यर्पण सन्धि नहुँदा कानूनी जटिलताहरू छन्, जसले उनी अझै गिरफ्तारमा आउन नसक्नुको प्रमुख कारण बनेको छ।