जति ढकढक्याए पनि एमालेको ढोका नखुलेपछि माधव नेपालको दैलोबाट छिरेका बामदेव

काठमाडौं– राजनीतिको उत्तरार्धमा पनि प्रधानमन्त्री बन्ने सपनालाई जति ऊने पनि आकार दिन नसकेका बामदेव गौतम नेकपा विभाजनसँगै राजनीतिको किनारा लागिसकेका थिए।

उनलाई नेकपा माओवादी केन्द्रले पत्याएन भने एमालेको ढोका निरन्तर ढकढकाइरहेका थिए। सैद्धान्तिक रुपमा एमाले सचिवालयले कार्यगत एकता गर्ने मात्र भनेर झारो टारेपछि गौतमका लागि ढोका खुलेन। 

अन्ततः उनै गौतमले साउन २ गते एकताका नाममा माधवकुमार नेपाल नेतृत्वको नेकपा एकीकृत समाजवादीको दैलोबाट छिर्ने निधो गरेका छन्। गौतम तिनै नेता हुन् जसले एमालेमा सबैभन्दा बढी उपप्रधान र गृहमन्त्रीको पद लिए भने प्रधानमन्त्री बन्नका लागि नेकपाकालमा कहिले केपी शर्मा ओली र कहिले पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डको बालुवाटार अनि खुमलटार धाउन छाडेनन्।

अन्ततः चुनावमा पराजित भए पनि राष्ट्रिय सभामा प्रवेश गराइएका उनले ‘राष्ट्रिय सभा सदस्य’ पनि प्रधानमन्त्री बन्न पाउनुपर्ने गरी संविधान संशोधन गर्नुपर्ने हाँस्यास्पद तर्क पनि गरेका थिए।

‘उहाँको उत्कट इच्छाचाहिँ प्रधानमन्त्री पदमा आफू जान पाए हुन्थ्यो भन्ने हो, त्यसका निम्ति ओली र प्रचण्डलाई अनेक गरेर रिझाउने कोशिश गर्नुभयो’, गौतमनिकट स्रोतले भन्यो,‘तर जति गरे पनि सक्नुभएन। एमालेमा जाने त उहाँको उत्कट चाहना थियो, ओलीले नपत्याउँदा एकीकृत समाजवादीमा जाने निचोडमा पुग्नुभयो।’

गौतम आफैंले पनि एमालेले धोका दिएका कारण एकीकृत समाजवादीमा जान बाध्य भएको प्रतिक्रिया दिएका थिए। समाजवादीले धोका नदिने उनको ठोकुवा समेत रहेको छ।

गौतमको राजनीतिक जीवनका यात्रा पनि रोचक छन्।

गौतम १९६४ मा कम्युनिस्ट पार्टीमा प्रवेश गरेका थिए र १९६९ देखि रूपन्देही जिल्लामा पूर्णकालीन पार्टी कार्यकर्ता बने। 

१९७२ मा जिल्ला सचिव र १९८० मा माक्र्सवादी–लेनिनवादी पार्टीको केन्द्रीय सदस्यसमेत बने। 

१९९१ को पहिलो आम निर्वाचनबाट सुरु भएको उनको संसदीय यात्रा शानदार रह्यो; १९९१, १९९४ र २०१३ को निर्वाचनमा बर्दिया–१ बाट निर्वाचित भए।

उनले १९९७–९८ मा लोकेन्द्र बहादुर चन्दको नेतृत्वमा प्रधानमन्त्री हुँदा गृह मन्त्रालय सम्हाले। २००८–०९ मा प्रचण्ड नेतृत्वको गठबन्धनमा उपप्रधानमन्त्री र गृहमन्त्री बने। २०१४–१५ मा सुशील कोइराला सरकारमा पनि त्यस्तै जिम्मेवारी निर्वाह गर्न भ्याए।

महाकाली सन्धि विवादमा १९९८ मा एमाले विभाजन गरेका थिए। निर्वाचनमा सिट नपाउँदा फेरि एमालेमा फर्किएका थिए।

चार बर्ष अघि मात्र कम्युनिस्ट एकताका लागि अभियान चलाएका उनी अन्ततः एकीकृत समाजवादीमा जाने टुंगोमा पुगे। उनी एकीकृत समाजवादीमा सम्मानित नेता झलनाथ खनालपछिको तेस्रो बरियतामा रहनेगरी सहमति बनेको बताइन्छ।