ट्रम्प-पुटिन वार्ताअघि जेलेन्स्की र युरोपेली नेताले अनलाइन शिखर सम्मेलन गर्ने

बर्लिन- युरोपेली नेता तथा युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्कीले अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पसँग शुक्रबार अनलाइन वार्ता गर्ने भएका छन् ।

अलास्कामा राष्ट्रपति ट्रम्पले रुसी समकक्षी भ्लादिमिर पुटिनसँग युक्रेनको युद्धबारे छलफल गर्दा किएभको हितलाई सम्मान गर्न सहमत गराउने प्रयासका लागि युरोपेली नेताहरूले अनलाइन वार्ता गर्ने निर्णय गरेका बताइएको छ । जर्मन चान्सलर फ्रेडरिक मर्जका अनुसार जेलेन्स्की जर्मनीमा आयोजना हुने भिडियो कन्फरेन्समा सहभागी हुन बर्लिन जानेछन् ।

मर्जले फ्रान्सेली, बेलायती र अन्य युरोपेली नेता तथा इयू र नेटोका प्रमुखलाई पनि वार्तामा भाग लिन आमन्त्रण गरेका छन् ।त्यसपछि उनीहरूले ट्रम्प र उपराष्ट्रपति जेडी भान्ससँग दोस्रो चरणमा ‘कन्फरेन्स कल’मा कुरा गर्ने अपेक्षा गरिएको छ ।

ट्रम्प र पुटिनबीच शुक्रबार हुने भेटवार्ता जेलेन्स्कीबिना नै हुने बताइएको छ । यसले किएभलाई भूमिलगायत पीडादायी सहुलियतमा बाध्य पार्नसक्ने डरलाई बढावा दिएको छ । युरोपेली सङ्घका नेताहरूले मङ्गलबार ‘युक्रेनको आफ्नो भाग्य आफै रोज्ने अन्तर्निहित अधिकार’ मा जोड दिँदै भने, “अन्तर्राष्ट्रिय सीमाहरू बलपूर्वक परिवर्तन गर्नु हुँदैन।”

जेलेन्स्कीले मङ्गलबार पत्रकारहरूसँग कुरा गर्दै मस्कोले दाबी गरेको डोनबास क्षेत्रबाट सेना फिर्ता लिन अस्वीकार गरेका छन् । जर्मन चान्सलर मर्जको कार्यालयले कन्फरेन्स कलमा ‘रूसमाथि दबाब सिर्जना गर्न थप विकल्प’ र ‘सम्भावित शान्ति वार्ताको तयारी र क्षेत्रीय दाबी र सुरक्षाका सम्बन्धित मुद्दा’ बारे छलफल गर्ने बताएको छ ।

वार्तामा फिनल्यान्ड, फ्रान्स, बेलायत, इटाली, पोल्याण्ड, युक्रेनका नेता, युरोपेली आयोग र परिषद्का प्रमुख, नेटोका महासचिव, अमेरिकी राष्ट्रपति र उपराष्ट्रपति सहभागी हुने बर्लिनले जनाएको छ । बेलायती प्रधानमन्त्री केइर स्टार्मर, फ्रान्सका राष्ट्रपति इमानुएल म्याक्रोँ र मर्जले युक्रेनका सैन्य समर्थकहरूको इच्छाको तथाकथित गठबन्धनको एक चरणको वार्ता पनि यति नै बेला गर्नेछन् ।

सोमबार अलास्कामा सफलताको सम्भावनालाई नकारे पनि पुटिनसँग ‘रचनात्मक कुराकानी’को अपेक्षा अमेरिकी राष्ट्रपति ट्रम्पले गरेका छन् । ह्वाइट हाउसमा ट्रम्पले भने, “यो वास्तवमै केही हदसम्म महसुस गरिएको बैठक हो, अन्ततः केही युद्धबन्दीको आदानप्रदान र भूमिमा केही परिवर्तन हुनेछ।”

रुसले शान्ति सम्झौताको पूर्वशर्तका रुपमा किएभलाई मस्कोले दाबी गरेका विभिन्न क्षेत्रबाट आफ्ना सेना फिर्ता बोलाउन, तटस्थ राष्ट्र बन्न प्रतिबद्ध हुन, अमेरिका र युरोपेली सङ्घको सैन्य सहयोग त्याग्न र नेटोमा सामेल हुने शर्त त्याग्न माग गरेको छ । युक्रेनले आफ्नो सार्वभौम भूमिमा रुसको नियन्त्रणलाई कहिल्यै मान्यता नदिने बताउँदै आएको छ । यद्यपि रुसले कब्जा गरेको भूमिका सम्बन्धमा युद्धभूमिमा नभई कूटनीतिको माध्यमबाट आउनुपर्ने युक्रेनको अडान छ ।

युक्रेनले मङ्गलबार मस्कोले देशको पूर्वी सीमाको साँघुरो तर महत्वपूर्ण भागमा तीव्र प्रगति गरेपछि रुसी सेनासँग ‘कठिन’ लडाइँमा जुटेको बताएको छ । राष्ट्रपति जेलेन्स्कीले सामाजिक सञ्जालमा भनेका छन्, “रुसी सेना युद्ध अन्त्य गर्ने तयारीमा छैन भन्ने कुरा हामीले देखेका छौँ । यसको विपरीत उनीहरूले थप गतिविधिहरू गरिरहेका छन् जसले नयाँ आक्रामक कारबाहीहरूको तयारीलाई सङ्केत गर्दछ ।’’