नेभिगेशन
विश्व

पाकिस्तानी फिल्ड मार्शल मुनिरद्वारा भारतलाई आणविक युद्धको धम्की

काठमाडौँ - पाकिस्तानका फिल्ड मार्शल असीम मुनिरले भारतलाई आणविक युद्धको धम्की दिएको द प्रिन्टको एक रिपोर्टमा दाबी गरिएको छ। मुनिरले सिन्धु जल सन्धि निलम्बन गरेकोमा भारतलाई १० वटा क्षेप्यास्त्रले आक्रमण गरेर ध्वस्त पार्ने बताएको रिपोर्टमा उल्लेख छ। 

‘भारतको यसलाई स्थगित गर्ने निर्णयले २५ करोड मानिसहरूलाई भोकमरीको जोखिममा पार्न सक्छ,’ असिम मुनिरले भने, ‘हामी आणविक हतियार सम्पन्न राष्ट्र हौं र यदि हामीलाई लाग्छ कि हामी डुब्दैछौं भने हामी आधा संसारलाई आफूसँगै लैजान्छौं।’

पाकिस्तानी व्यापारी अदनान असदले ताम्पाको ग्रान्ड हयात होटलमा आयोजना गरेको रात्रिभोजमा असिम मुनिरले उक्त धम्की दिएका हुन्। उक्त रात्रिभोजमा पाकिस्तानी डायस्पोराका लगभग १२० सदस्यहरू उपस्थित थिए।

रात्रिभोजमा पाहुनाहरूलाई मोबाइल फोन वा अन्य डिजिटल उपकरणहरू ल्याउन अनुमति थिएन, त्यसैले भाषणको कुनै आधिकारिक रेकर्ड छैन। द प्रिन्टले त्यहाँ उपस्थित व्यक्तिहरूको सोधपुछको आधारमा जानकारी संकलन गरेको छ।

मे महिनामा भएको चार दिने युद्धमा भारतले भोगेको क्षतिको बारेमा मुनिरले टिप्पणी गरे। उनले भारतले द्वन्द्वमा आफ्नो क्षति स्वीकार गर्नुपर्ने अडान राखे। उनले भने, 'यदि भारतले आफ्नो क्षतिको विवरण दिन्छ भने पाकिस्तान त्यसो गर्न तयार छ।'

मुनिरले भारतलाई चम्किलो मर्सिडिज र पाकिस्तानलाई बालुवाले भरिएको डम्प ट्रकको संज्ञा दिए। उनले भने, 'यदि ट्रक कारसँग ठोक्कियो भने कसलाई नोक्सान हुनेछ? हामी भारतको पूर्वबाट सुरु गर्नेछौं, जहाँ उनीहरूसँग बहुमूल्य स्रोतहरू छन् र त्यसपछि पश्चिमतिर लाग्नेछौं।'

दुई महिनामा दोस्रो पटक अमेरिका भ्रमण

फिल्ड मार्शल मुनिर अमेरिकी केन्द्रीय कमाण्ड (सेन्टकम) का कमाण्डर जनरल माइकल कुरिल्लाको अवकाश समारोहमा भाग लिन फ्लोरिडामा थिए। इजरायल रक्षा बलका प्रतिनिधि पनि समारोहमा उपस्थित थिए। दुई महिनामा यो उनको अमेरिकाको दोस्रो भ्रमण हो।

यसअघि, जुन १४ मा उनी वासिङ्टन डीसीमा अमेरिकी सेनाको २५० औं वार्षिकोत्सवको उत्सवमा सहभागी भएका थिए। यसबाहेक, मुनिरले ह्वाइट हाउसमा राष्ट्रपति ट्रम्पसँग दुई घण्टाको खाजा भेटघाट गरेका थिए।

यो बैठक बन्द ढोका पछाडि भएको थियो। यो पहिलो पटक थियो जब कुनै अमेरिकी राष्ट्रपतिले पाकिस्तानका सेना प्रमुखलाई स्वागत गरे।

भारत र पाकिस्तानबीच भएको सिन्धु जल सन्धि के हो?

सिन्धु नदी प्रणालीमा जम्मा ६ वटा नदीहरू छन्- सिन्धु, झेलम, चेनाब, रावी, ब्यास र सतलज। यसको किनारको क्षेत्रफल लगभग ११.२ लाख वर्ग किलोमिटरमा फैलिएको छ। यसमध्ये ४७ प्रतिशत भूमि पाकिस्तानमा, ३९ प्रतिशत भूमि भारतमा, ८ प्रतिशत भूमि चीनमा र ६ प्रतिशत भूमि अफगानिस्तानमा छ। यी सबै देशका लगभग ३० करोड मानिसहरू यी क्षेत्रहरूमा बसोबास गर्छन्।

१९४७ मा भारत र पाकिस्तान विभाजन हुनुभन्दा अगाडि नै भारतको पञ्जाब र पाकिस्तानको सिन्ध प्रान्त बीच नदीको पानी बाँडफाँडको विवाद सुरु भएको थियो। १९४७ मा भारत र पाकिस्तानका इन्जिनियरहरू बीच 'स्थिर सम्झौता' मा हस्ताक्षर भएको थियो। यस अन्तर्गत पाकिस्तानले दुई मुख्य नहरबाट पानी प्राप्त गर्न जारी राख्यो। यो सम्झौता ३१ मार्च १९४८ सम्म कायम रह्यो।

१ अप्रिल १९४८ मा जब सम्झौता अब लागू भएन, भारतले दुवै नहरको पानी आपूर्ति बन्द गर्यो। यसले गर्दा पाकिस्तानको पञ्जाब प्रान्तको १७ लाख एकड जमिनमा रहेको कृषि नष्ट भयो। पुनर्वार्ता गरिएको सम्झौतामा भारतले पानी उपलब्ध गराउन सहमत भयो।

यसपछि, १९५१ देखि १९६० सम्म, विश्व बैंकको मध्यस्थतामा भारत र पाकिस्तान बीच पानी बाँडफाँटमा वार्ता भयो र अन्ततः १९ सेप्टेम्बर १९६० मा भारतका प्रधानमन्त्री नेहरू र पाकिस्तानका राष्ट्रपति अयुब खान बीच कराँचीमा सन्धिमा हस्ताक्षर भयो। यसलाई सिन्धु जल सन्धि भनिन्छ।

भारतले यो सम्झौता रद्द गर्‍यो

अप्रिल २२ मा पहलगाममा भएको आतंकवादी आक्रमणको एक दिनपछि भारतले अप्रिल २४ मा पाकिस्तानसँगको ६५ वर्ष पुरानो सिन्धु जल सन्धि निलम्बन गरेको थियो। यस आतंकवादी आक्रमणमा २६ जनाको मृत्यु भएको थियो। एजेन्सी
 

प्रकाशित मिति:
प्रतिक्रिया दिनुहोस्
थप विश्व

राहुल गान्धी पक्राउ